เราเคยเห็นลูกมังคุดที่ขายกันตามตลาด เคยรับประทานลูกมังคุดรสชาติหวานอร่อยลิ้น แต่เราไม่เคยได้เห็นต้นมังคุดเลยสักครั้ง คราวนี้เมื่อมีโอกาสได้ไปสวนที่จังหวัดจันทบุรี ได้ไปเห็นต้นมังคุดที่กำลังออกลูก แม้จะยังไม่สุก คือผลยังเขียวอยู่ก็ตามทำให้อดไม่ได้ที่จะต้องบันทึกภาพเอาไว้ เพื่อจะนำมาประกอบคำบรรยายที่หาได้จากหนังสือเล่มที่ใช้ประจำ (พจนานุกรมสัตว์และพืชในเมืองไทยของวิทย์ เที่ยงบูรณธรรม ๒๕๓๗) เพราะในหนังสือเล่มนี้มีแต่รายละเอียดเฉพาะข้อมูลชื่อทางวิชาการเท่านั้น ภาพประกอบมีน้อยมาก ที่มีจะเป็นภาพวาดลายเส้น ดังนั้นจึงต้องหารูปมาประกอบเอาเอง และเพื่อความถูกต้องจะตรวจสอบกับเว็บต่าง ๆ หรือจากหนังสือเล่มอื่น ๆ ที่มีและหาได้ด้วย

มังคุดเป็นไม้ยืนต้น สูง ๑๐-๑๒ เมตร เป็นไม้เขตร้อนไม่ผลัดใบ ทุกส่วนมียาง ใบแบบใบเดียว รูปไข่หรือรูปรีขอบขนาน เรียงตรงข้าม มีขนาดกว้าง ๖-๑๑ เซ็นติเมตร ยาว ๑๕-๒๕ เซ็นติเมตร เนื้อใบหนา ท้องใบสีอ่อน หลังใบมีสีเขียวเข้มเป็นมัน ดอกเดี่ยวหรือดอกเป็นคู่ ดอกสมบูรณ์เพศหรือแยกเพศ (ดีหน่อยนะที่ไม่แยกต้น เพราะต้นตัวผู้จะไม่มีลูก ปลูกไว้ต้นสองต้นกว่าจะรู้ว่าเป็นต้นตัวผู้ก็เสียเวลาเปล่าไปหลายปี) ผลอ่อนสีเขียวเมื่อแก่เต็มที่สีม่วงแดง กลีบเลี้ยงสีเขียวอมเหลืองติดอยู่จนเป็นผล จำนวนกลีบเลี้ยงเท่ากับจำนวนของเนื้อที่มีลักษณะเป็นกลีบ ๆ อยู่ภายใน เปลือกมังคุดมีรสฝาดของแทนนิน

มังคุดมีชื่อทางวิทยาศาสตร์ว่า Garcinia mangostana Linn. มีชื่อสามัญ Mangosteen จัดอยู่ในวงศ์ Guttiferae ภาพเหล่านี้ถ่ายเมื่อ เดือนพฤษภาคม ๒๕๕๔