นกกางเขนบ้านเป็นนกที่มีขนาดเล็ก ประมาณ ๒๓ เซนติเมตร ปากสีดำ เรียวแหลมตรง ขาสีดำหัว อก และลำตัวด้านบนของตัวผู้ มีสีดำเหลือบ มีแถบปีกสีขาวขนาดใหญ่ยาว ลำตัวด้านล่างมีสีขาว หางสีดำขอบหางสีขาว ในขณะที่หัว อก และลำตัวด้านบนของตัวเมียจะมีสีเทาเข้ม นกชนิดนี้ส่งเสียงร้องเป็นท่วงทำนองได้หลายแบบ เป็นนกที่ปรับตัวเข้ามาอาศัยร่วมอยู่กับคนได้ดี มักพบหากินโดยการคุ้ยเขี่ยแมลงอยู่ตามพื้นดิน พร้อมกระดกหางไปมาด้วยเสมอ ชอบส่งเสียงร้องเพื่อประกาศอาณาเขต ตามความเห็นของ thaiphotosite นกกางเขนบ้านเป็นนกช่างพูด ขณะกำลังพิมพ์อยู่นี้ก็ได้ยินเสียงร้องรัวแหลม ขึ้น ๆ ลง ๆ เป็นท่วงทำนองกรอกใส่หูอยู่

นกกางเขนตามคู่มือดูนกของรุ่งโรจน์ จุกมงคล ๒๕๔๕ มีอยู่ ๔ แบบ นกกางเขนบ้าน นกกางเขนดง นกกางเขนน้ำหลังเทา และนกเขนหัวขาวท้ายแดง ตัวสุดท้ายทำไมไม่เรียกว่า นกกางเขน เรียกเพียงนกเขน

นกกางเขนและนกเขนจัดอยู่ในวงศ์ นกจับแมลงและนกเขน Muscicapidae มีชื่อสามัญ Mapie Robin, Dhyal Bird และ Dyal Bird มีชื่อวิทยาศสาตร์ว่า Copsycus saularis มีชื่อพื้นเมือง นกอีแจ๊บ (เหนือ) และนกจี่จู้ (อีสาน)

แหล่งข้อมูลเพิ่ม นกแหลมผักเบี้ย Philip D. Round และ วิเชียร คงทอง ๒๕๕๓  และหนังสืออนุกรมวิธานสัตว์อักษร ก ของราชบัณฑิตยสถาน ๒๕๔๐