อนุสาวรีย์พ่อขุนศรีอินทราทิตย์ ตั้งอยู่ที่อำเภอศรีสัชนาลัย จังหวัดสุโขทัย สร้างขึ้นเมื่อ วันที่ ๑๖ มกราคม ๒๕๔๒ เพื่อระลึกถึงพระกรุณาธิคุณของพระองค์ ผู้ทรงเป็นปฐมบรมกษัตริย์แห่งราชวงค์พระร่วง และผู้ร่วมก่อตั้งราชอณาจักรสุโขทัย

พระราชประวัติ พ่อขุนศรีอิทราทิตย์ ทรงพระนามเดิมว่า ขุนบางกลางหาวหรือขุนบางกลางท่าว ได้รวบรวมกำลังจากเมืองบางยาง ร่วมมือกับพ่อขุนผาเมือง เจ้าเมืองราด ยกพลเข้าโจมตีได้เมืองศรีสัชนาลัยและเมืองบางขลังเป็นฐานกำลังอำนาจ เมื่อกำลังเข้มแข็งขึ้นก็ร่วมกันปราบขอมสมาดโขลญลำพง ซึ่งได้เข้าครอบครองเมืองสุโขทัยเมื่อครั้งที่พ่อขุนศรีนาวนำถุมเจ้าเมืองสุโขทัย พระบิดาของพ่อขุนผาเมือง สิ้นพระชนม์ลง เมื่อสามารถยึดเมืองสุโขทัยมาได้สำเร็จ พ่อขุนผาเมืองได้อภิเษกพ่อขุนบางกลางท่าวกับพระนางเสือง พระขนิษฐา ได้มอบพระขรรค์ชัยศรีและพระนาม "ศรีอินทรบดินทราทิตย์" ของพระองค์ให้และให้ครองกรุงสุโขทัย เมื่อประมาณพุทธศักราช ๑๗๘๑ พ่อขุนศรีอินทราทิตย์ได้สถาปนาสุโขทัยเป็นราชอณาจักรของคนไทย พระองค์ทรงเป็นต้นราชวงค์พระร่วง และเป็นปฐมกษัตริย์แห่งราชอณาจักรไทยที่ทรงคุณานุคุณอันประเสริฐยิ่งแก่ชาวไทย ทรงมีพระราชโอรส ๓ พระองค์ และพระราชธิดาไม่ปรากฏนาม ๒ พระองค์ พระราชโอรสองค์ใหญ่สิ้นพระชนม์ตั้งแต่ยังเยาว์ พระราชโอรสองค์ที่ สอง คือพ่อขุนบาลเมือง และพระราชโอรสองค์ที่สาม คือ พ่อขุนรามคำแหงมหาราช

ข้อมูลจากป้ายข้อความที่อนุสาวรีย์และหนังสือนำชมอุทยานประวัติศาสตร์ สุโขทัย ศรีสัชนาลัย กำแพงเพชร ของกรมศิลปากร ๒๕๕๓ ซึ่งอ้างเรื่องราวเกี่ยวกับเมืองสุโขทัยจากหลักศิลาจารึกหลักที่ ๒ ที่พบในอุโมงค์วัดศรีชุม