ต้นน้ำเกลี้ยง จากงานเกษตรแฟร์ ๒๘ มกราคม - ๕ กุมภาพันธ์ ๒๕๕๔

น้ำเกลี้ยงเป็นชื่อพื้นเมืองของต้นไม้กลุ่มที่ให้ยางรัก ซึ่งมีหลายชนิด เช่น รักใหญ่ รักจีน หรือรักเวียตนาม เป็นพรรณไม้ยืนต้น จัดอยู่ในวงศ์ Anacardiaceae ซึ่งเป็นวงศ์เดียวกันกับต้นมะม่วง มีชื่อทางวิทยาศาสตร์ว่า Gluta laccifera (Pierre) Ding Hou (ข้อมูลจากงานเกษตรแฟร์ บูธการพัฒนาแหล่งยางรักดิบเพื่อการใช้ประโยชน์อย่างยั่งยืน) ยางรักเป็นโพลีเมอร์ธรรมชาติที่ได้จากการเจาะผิวลำต้นให้เป็นแผลและรองรับน้ำยางแบบเดียวกับการกรีดต้นยาง แรก ๆ น้ำยางรักมีสีน้ำตาลเหลือง เหนียว ข้น ต่อมาเมื่อสัมผัสกับอากาศเกิดออกซิเดชันกลายเป็นสีน้ำตาลดำถึงดำและแข็งตัว เกิดเงามัน สะท้อนแสง กันน้ำ และคงทนต่อการกัดกร่อนของกรดและด่าง ชาวเอเซียนำยางรักมาใช้เคลือบผิวภาชนะ หรือตกแต่งภาชนะที่ใช้ยางรักเป็นวัตถุดิบ เช่น เครื่องรัก (lacquer ware) และงานประดับมุก (mother-of-pearl inlaid work) คนส่วนมากมักเข้าใจผิดว่า ยางรักเอามาจากต้นดอกรักที่ใช้ร้อยมาลัย

ภาพถ่ายเมื่อเดือนกุมภาพันธ์ ๒๕๕๔